Karot, yapılar üzerinde güçlendirme işlemleri için ya da yapı ekleme veya çıkarma işlemleri için tercih edilebilir. Son dönemlerde de ismini sıkça duyduğumuz bu işlem, akıllarda bazı soru işaretleri de oluşturabiliyor. Karotun binaya zarar verip vermediği veya karot testinin olumsuz çıkması durumunda neler olacağı en fazla araştırılanlar arasında yer alıyor. Yaşam alanlarının depreme dayanıklılığını tespit etmek isteyen bireyler, karot testi için belediyelere ya da özel firmalara başvuruyor. Laboratuvar ortamında yapılan birtakım testler sonucunda karot raporu çıkıyor.
Yapının en uygun yerinden alınan numuneler, test aşamasında belirlenen oranlarda basınca maruz kalıyor. Belirlenen sınırın üstünde bir basınca dayanması ile olumlu, sınırın altında kalmasıyla da yapılar olumsuz raporu alabilir. İşte burada da birçok kişi ne ile karşılaşacağını öğrenmek istiyor. En çok merak edilen karot testi olumsuz çıkarsa ne gibi işlemler veya yaptırımlar olur sorusunu sizin için ele aldık.
Hangi Durumlarda Karot Numunesi Alınır?
İlk olarak şunu belirtmek gerekir ki, illaki yapının depreme karşı dayanıklılığını ölçmek amacıyla karot numunesi alınmaz. İnşası tamamlanmış ve yapı elemanlarının kapasitesi ile genel olarak yapının dayanıklılık süresinin tespiti için de numune alınabilir. Ve elbette bunun dışında da yeni ya da eski fark etmeksizin yapının depreme karşı dayanıklılığını ölçmek için de bu yöntemden yararlanılır.
Deprem sonrasında birçok kişi yapılarının dayanıklılığını ölçmek adına buna başvurabiliyor. Ya da deprem bölgelerinde deprem hasar tespiti açısından da karot testinin yapılması tercih edilebiliyor.
Karot Raporunda Bina Riskli Çıkarsa Ne Olur?
Laboratuvarda yapılan test işlemlerinin sonucunda numune alınan betonlar belirlenen beton kalitesinde olmaz ve basınca dayanım göstermezse olumsuz sonuç alır. Bunun çok farklı nedenleri olabilir. Beton karışımında hata, betonda uygun olmayan kalıp ile yerleşim yapılması ile betonun nemli/soğuk havaya maruz kalması vb. olabilir. Özellikle eğer uyumsuz bir beton yapısı var ve yapının inşası uzun yıllar önce yapıldıysa test sonucunun olumsuz çıkması çok yüksek ihtimaldir.
Testten çıkan sonuç sınırı geçmezse olumlu rapor alınabilir. Ancak sınıra yakın bir değer varsa kişiler yapılarının yeniden dönüşüm uygulayabilir ya da bina güçlendirme işlemini yaptırabilir. Güçlendirme anlamında kimyasal ankraj, poliüretan enjeksiyon, beton güçlendirme işlemleri uygulanır.
Ancak karot testinde beton değeri, deprem yönetmeliğinden belirlenen C20’nin altında kalması halinde olumsuz rapor alınır. Bu sonuç tüm yapıyı etkileyebilecek bir olumsuzlukta ise yapı için yıkım kararı çıkacaktır. Aynı zamanda riskli olarak görülen bir yapı için ihbar yapılması durumunda da bu rapor çıkarsak kentsel dönüşüm içerisinde yapının yıkımına karar verilir.
- Her iki durumda da yıkım kararı hak sahiplerine bildirilir. Eğer ki yapınızın sağlam olduğunu düşünüyor iseniz bu karardan sonraki 15 gün içinde karara itiraz edebilirsiniz.
- İtiraz da Bakanlık İtiraz Komisyonu tarafından 1-4 ay gibi bir süre içinde karara bağlanır.
- Yapı, itiraza rağmen yine bir olumsuz rapor alırsa bu sefer yıkım tarihi belirlenir. Genelde yapıların yıkımı 60 gün içerisinde yapılabilir.
- Artı olarak 30 günlük daha bir bekleme süresi vardır. 3 ay sonunda yapı yıkılmış olur.
- Süre, son malik için yapılan tebligat ile birlikte başlamaktadır. (Yapıda oturan kiracılar da durumdan haberdar edilmelidir.)
- Tebligatın son günü, yani 90. gün ile birlikte yapıdaki elektrik, su, doğalgaz gibi altyapı hizmetleri de otomatik kapatılır.
- Bu aşamada yıkım işlemleri başlar. Yapıdaki hak sahiplerinin anlaşması için bekleme de yapılmaz. Gerekli görüldüğü durumda yıkım kolluk kuvvetlerinin desteği ve gözetimi altında yapılabilmektedir.