Binaların beton durumunu, dayanıklılığını tespit etmek amacıyla yapılan karot testi, son zamanlarda daha fazla adı duyulur bir işlem oldu. İşlemin en başına dönecek olursak “ karot nedir “ sorusunu yanıtlayalım. Bu işlem için kullanılan makineler silindir bir yapıyı andırır. Sert yapı alanlarında delme, kesme işlemleri için kullanılır. Yapı malzemesinin durumu dışında dekoratif olarak duvarlarda alan açmak, pencere, asansör boşluğu, havalandırma alanlarını açmak vb. işlemler için de tercih edilir. 

Ancak son zamanlarda adını daha çok karot testi ile duyuyoruz. Peki bu karot testi nedir? Karot makineleri yardımıyla yapı üzerinden alınan beton numuneleri laboratuvarlarda incelemeye tabi tutulur. Basınç uygulanan bu örnekler, o yapının deprem dayanıklılığı hakkında bilgi verir. 

Bu işlem için kişilerin en çok merak ettiği soru ise karot zararlı mı veya karot almak binaya zarar verir mi oluyor. Çünkü işlemlerde binaya belirli bir oranda da olsa titreşim sağlanıyor. 

Karot Neden Alınır?

Sadece deprem dayanıklılık testi olarak değil yapı içerisinde bir bölümün yerleştirme, kür gibi yeterliliklerinin tespiti için, gider yolu açmak, bina yıkımı veya güçlendirme kararlarının alınması için de tercih edilebilir. Ekstra olarak yapılar üzerinde taze betondan numune alınmaz. Sonrasında karot alma işlemine başvurulur. Kapı, pencere yerleri açma, havalandırma alanları açma, kat eksiltme gibi işlemlerde betondan karot alarak sonuca ulaşılabilir. Buna ek olarak karot kesimi de ihtiyaca göre kullanılabilir. 

Silindir bir şekle sahip olan karot makineleri, iyi bir sabitleme ile istenen bölgeye odaklanır. Belirli bir oranda titreşim sağlar. Ancak sabitleme işleminden dolayı işlem bölgesi çevresine zarar vermez. Burada alınan karotlar atılabilir. Ancak dayanıklılık testi için yapılan bir işlem varsa numuneler ilgili laboratuvarlara gönderilecektir.

Karot Testi Zararlı Mıdır?

Özellikle son dönemlerde ülkemizin yaşadığı depremler sonrasında birçok kişi, “oturduğum bina sağlam mı?” diye merak etmeye başladı. Verilen tabloda birçok binanın 50 yılı aşkın süre önce yapılması, zemin etüdü gibi durumlar vatandaşları tedirgin etmeye yetti. Ancak ister karot testi ister mikrotremor titreşim yöntemi olsun, oturulan binanın betonarme yapısına dair bilgi edinilebilir. 

“Karot testi yaptırmak binaya zarar verir mi?” sorusuna kesin bir cevap verilemez. İşin teknik boyutundan bakıldığında, karotla birlikte bina bir titreşime maruz kalabilir. Ancak burada işlemi başarılı kılan işlemin profesyonelce yapılmasıdır. Teçhizat ve iş bilirliği anlamında iyi bir ekiple çalıştıktan sonra buradaki oran en aza iner. 

İnternet ortamında sıklıkla bu işlemin binalara zarar verdiği söylense de bu tespit edilmiş bir durum değildir. İşleyiş bakımından da açıklayacak olursak, binaların depreme karşı dayanıklılığın tespiti için yürürlükte olan TBDY-2018 çalışmaları, zarar verici unsurlar barındırmaz. Hem karotla birlikte yapıdan alınan numune boşlukları da yüksek dayanımlı harç malzemeleriyle hemen doldurulmaktadır. 

Numune alımı komple bir yapıdan da alınmaz. Belirli bölgelerden karot numunesi alınabilir. Şöyle düşünürsek, hastalığımızın tespiti için yaptırdığımız kan tahlilleri bizim sağlığımıza olumsuz etki etmez. Ancak hastalığımız hakkında önemli ipuçları verir. Nasıl bir tedavi yöntemi izlenmesi gerektiğini ortaya çıkarır. Karot testini de bu doğrultuda düşünebilirsiniz.